چارپاره (فشنگ)
چارپاره،که آن را چهارپاره نیز می نویسند، گونهای فشنگ ساچمهای است که ساچمههای آن بزرگتر از ساچمههای فشنگهای ویژه زدن پرندگان و حیوانات کوچک است. از چارپاره برای شکارهای بزرگتر مانند خرگوش و روباه و حتی کل و بز و قوچ و میش استفاده میشود، گرچه این کار در برخی کشورها ممنوع است. برخی انواع آن در نیروهای نظامی و پلیس نیز به کار گرفته میشود.

ساچمه
ساچمه به گلولههای کوچک سربی گفته میشود. کاربرد اصلی ساچمهها به عنوان پرتابه در انواع تفنگها است، اما کاربردهای صنعتی گوناگونی نیز دارد.
در برخی نقاط جهان از جمله در تالابهای بریتانیا، استفاده از ساچمه سربی برای شکار، بهخاطر سرشت سمی سرب ممنوع اعلام شدهاست. به این منظور ساچمههای غیر سربی هم ساخته شده که بیشتر از جنس فولاد، تنگستن-نیکل-آهن و تنگستن-بسپار هستند.
گاه به پرتابههای تفنگ بادی نیز ساچمه گفته میشود.
مهمات
مُهِمّات، مواد منفجرهای است که برای استفاده در جنگافزار کاربرد دارد.. خَرج نام دیگری است برای ماده انفجاری در سلاحهای گرم.
در دوران قاجار، بیشتر به انبار مهمات و اسلحه «قورخانه» گفته میشد؛ اما امروزه اغلب به محل ساخت، تعمیر و ذخیرهٔ، مهمات و جنگافزار، زرادخانه گفته میشود.
سلاح سرپر
سلاح سرپر گونهای سلاح گرم است که در آن خرج انفجاری (باروت) و گلوله یا ساچمهها از سر یا دهانه لوله سلاح وارد میشود. تپانچه سَرپُر، تپانچه سَرپُر و توپ سَرپُر انواع مختلف این سلاح محسوب میشوند.
اگرچه خمپارهاندازهای کنونی با این تعریف سلاح سرپر به شمار میروند ولی معمولاً منظور از سلاح سرپر توپها، تفنگ یا تپانچههای قدیمی است.
تفنگ سرپر یکی از قدیمیترین تفنگهای بشر است که در قرن ۱۷ میلادی ساخته شد.این تفنگ فقط قادر به یک بار شلیک بوده و برای شلیک مجدد لازم است فرایند پر کردن تفنگ تکرار شود. تفنگ سرپر بسیار سنگین و بزرگ است و طول آن به حدود ۱۵۰ سانتی متر میرسد.
نحوهٔ کار
ابتدا مقداری باروت سیاه را در لولهٔ دراز تفنگ میریزیم و پس از آن تکهای پارچه قرار داده و آن را با میله فلزی باریکی به نام سنبه میکوبیم تا خوب سفت شود. سپس یک گلوله یا تعدادی ساچمه را به همراه یک لایه پارچه در لوله گذاشته و مجدداً با سنبه میکوبیم. سپس چخماق (چکش) را مسلح کرده و ماشه را میچکانیم تا تفنگ شلّیک کند. چخماق در این سلاح انواع مختلفی دارد. در تفنگهای قدیمیتر از سنگ چخماق برای ایجاد جرقه و انفجار باروت استفاده میشود. در تفنگهای سرپر جدیدتر از پستانک و چاشنی برای ایجاد جرقه استفاده میشود. یعنی یک پستانک در انتهای لوله تفنگ تعبیه شده است که یک چاشنی به شکل یک کاسه استوانهای کوچک که حاوی مقدار کمی ماده انفجاری حساس است، روی آن گذاشته میشود. با مسلح کردن چخماق و چکاندن ماشه، چخماق بر روی کاسه چاشنی برخورد کرده و جرقه لازم را برای انفجار باروت ایجاد میکند. این تفنگ برد محدودی دارد و دود زیادی تولید میکند.
استفادهها
از تفنگ سرپر در جنگهای بریتانیا در هند، جنگهای بریتانیا با استقلالطلبان آمریکا در قرن هجدهم و جنگهای ناپلئون در ابتدای قرن نوزدهم استفاده میشود.
اژدر
اَژدَر یا تورپیدو (به انگلیسی: Torpedo) یک سلاح انفجاری پرتابی است که از دریا و در درون آب پرتاب میشود.
اژدر پرتابهای خود-پیشران است که از رو یا زیر سطح آب پرتاب میشود و در درون آب حرکت کرده نزدیک به هدف یا پس از برخورد با آن منفجر میشود.بر خلاف کشتیهای بزرگ، قایقها، زیردریاییها و هواپیماها توانایی حمل توپهای بزرگ را ندارند. بنابراین سلاحی کوچکتر و کارا طراحی شد تااین جنگافزارها بتوانند بدون نیاز به حمل توپهای سنگین به کشتیهای بزرگتر آسیب رسانده و آنها را نابود کنند.
به ناوچههایی که بر عرشهٔ خود اژدر دارند ناوچه اژدرافکن گفته میشود. اژدرها از درون لولهای به نام اژدرانداز پرتاب میشوند و هدف از پرتاب آنها معمولاً نابودی زیردریاییها است.
پیشینه
ساخت این نوع موشک به قرنها قبل بر میگردد. در سال ۱۲۷۵ یک مهندس سوریهای به نام حسن الرماه به توصیف انواع مواد قابل اشتعال و انفجار پرداخته بود، اژدر را اینچنین توصیف کرده بود:
تخممرغی که خودش حرکت میکند و سپس آتش میگیرد.
همچنین در این متن به حرکت این وسیله بر روی آب اشاره شده بود.
پیشینهی استفاده از این موشکها(به معنای امروزی خود) به حوالی ۱۸۶۰ میلادی باز میگردد. در ۱۷ فوریهی سال ۱۸۶۴ برای اولین بار یک زیردریایی به نام ح.ل هانلی توانست با پرتاب یک اژدر به طور موفقیتآمیز کشتی یو.اس.اس هاوساتونیک را غرق کند .
تکنولوژی ساخت اژدرها به دوران قبل از جنگ جهانی دوم برمیگردد. اولین اژدر توسط یک انگلیسی به نام وایتهد در سال ۱۸۶۶ ساخته شد. که با هوایفشرده کار میکرد و مشخصههای اصلی آن بسیار ابتدایی بود. در زیر برخی از این ویژگیها یاد شدهاست:
طول : ۴ متر.
سیستم رانش : موتور هوای فشرده با تک پروانه.
قطر :۳۶ سانتی متر
کنترل عمق : شیر هیدرواستاتیکی
وزن : ۱۳۵ کیلو گرم
کنترل سمت : ندارد
سرعت : ۶ گره
برد : ۲۰۰ متر الی۶۵۰ متر
که البته این مشخصات در برابر پیشرفتهای امروزی اژدرها ناچیز است.
اژدرها در قرن بیستم
استفاده از اژدر در قرن بیستم به تدریج رایج شد. در جنگ جهانی اول، آلمان از این سلاح برای تغریق کشتیهای حامل تدارکات انگلیسی استفاده کرد. در سال ۱۹۳۳ ژاپن برای اولین بار توانست اژدری کاملاً کارا را بسازد که به جای هوای فشرده به عنوان سوخت از اکسیژن خالص فشرده استفاده می کرد.[۴] این اژدر تا سال ۱۹۴۵ در نیروی دریایی ژاپن بود.
انواع سامانههای پیشرانه
سامانههای سوخت رسانی در یک اژدر عبارتند از:هوای فشرده، گرمایی، اکسیژن خالص، سیمی، با چرخ طیاره، با باتری، مشابه موشک عادی و با توربین گازی .
انواع سامانههای هدایت
سامانههای هدایت در یک اژدر عبارتند از:رادیویی، سیمی و خود هدایت شونده. ممکن است یک اژدر از هیچکدام از سامانههای هدایتی استفاده نکند.
انواع سامانههای پرتابه
یک اژدر را میتوان از یک کشتی، قایق، هواپیما یا یک زیردریایی پرتاب کرد .
اژدر مارک ۵۰
یکی از اژدرهای معروف Mark-50 نام دارد: اژدر Mark-50، اژدر سبک و پیشرفته ایالات متحده میباشد و علیه زیردریاییهای سریع که در اعماق زیاد دریاها حرکت می کنند استفاده می شود. Mark-50 می تواند توسط تمامی هواگردهای ASW و یا تیوبهای اژدر روی رزمناوها پرتاب شود. قرار بود که Mark-50 به عنوان اژدری سبک و سریع جایگزین Mark-46 شود.اما در نهایت Mark-54 LHT به عنوان جایگزین Mark-46 انتخاب شد.
انرژی شیمیایی مورد نیاز برای سیستم متحرکه این اژدر (SCEPS) در نتیجه اسپری گاز سولفور هگزا فلوراید موجود در یک مخزن کوچک بر روی لیتیم جامد ایجاد می شود. این عمل گرمای زیادی تولید میکند که برای ایجاد بخار از آب دریا استفاده می شود. بخار ایجاد شده سبب گردش دورانی اژدر و افزایش قدرت پمپ موتور آن می شود.
اژدر سبک Mark-50
سازنده: Alliant Techsystems, Westinghouse طول:2.28 متر وزن:340 کیلوگرم قطر:324 م م سرعت:40 گره سر جنگی: تقریباً 45کیلوگرم.
توپ (جنگافزار)
به تفنگهای با توان آتش بالا، توپ میگویند.
انواع و نام توپ
توپهای سرپر (توپهایی که انتهای آنها بسته بود و ابتدا مواد منفجره و سپس گلوله در آنها قرار میگرفت) در زبان فارسی در آغاز «توپ» نام گرفتند، البته توپ کلمه ای ترکی می باشد. با پیشرفت فناوری توپهای سرپر جای خود را به تفنگ که گلوله به همراه مواد منفجره از انتها وارد لوله سلاح میشود، دادند.
ولی در زبان فارسی واژهٔ توپ کماکان برای توصیف تفنگهای با توان آتش بالاتر بازماند و تفنگهای با توان آتش پایینتر تفنگ نامیده شدند.
با این همه توپهای سرپر هنوز هم در بسیاری از ارتشهای جهان به کار برده میشود که در زبان فارسی آن را خمپارهانداز مینامیم.
کاربرد امروزی این واژگان
توپ (Gun): تفنگهای با توان آتش بالاتر
تفنگ (Rifle): تفنگهای با توان آتش پایینتر
خمپارهانداز (Mortar): از توپهای سرپر
تانک
تانک ارابه جنگی شنیدار و زرهپوش است که دارای تحرک عملیاتی و قابلیتهای هجومی و دفاعی است. تانک دارای یک توپ اصلی با کالیبر بزرگ است که معمولاً در یک برجک گردان نصب میشود و به چند سلاح دیگر از جمله مسلسل هم مجهز است. زره تانک از آن در برابر طیف وسیعی از گلولههای دشمن محافظت کرده و شنیها (زنجیرهای متحرک) امکان حرکت تانک در زمینهای مختلف را فراهم میسازند که این قابلیتها تانک را به یک سلاح بسیار مهم و سرنوشت ساز تبدیل میکند.
تانک در جنگ جهانی اول به طور همزمان و جداگانه در فرانسه و بریتانیا اختراع شد تا سکون موجود در جنگ خاکریزی را بشکند و به مرور تانکها به یکی از اجزای کلیدی ارتشهای دنیا تبدیل شدند. امروزه با افزایش اهمیت جنگهای نامتقارن، پایان جنگ سرد و افزایش توجه به سلاحهای ارزانقیمت ضدتانک روسی اهمیت تانکها کمتر شدهاست. به همین دلیل تانکها به ندرت به طور انفرادی وارد عملیات شده و معمولاً در واحدهای زرهی با حمایت پیادهنظام و گاهی خودروهای جنگی پیادهنظام سازماندهی میشوند و گاهی از حمایت هواپیما و بالگردهای شناسایی و جنگی نیز بهره میبرند.
تانکها در گذشته به انواع زیادی از جمله تانکهای سبک، متوسط، سنگین، فوق سنگین، تانک پیادهنظام و ... تقسیم میشدند که هر یک برای ماموریتهای ویژهای طراحی شده بودند. از دوران پس از جنگ جهانی دوم گرایشی عمومی به استفاده از یک نوع تانک معروف به تانک اصلی میدان نبرد دیده میشود که قدرت انجام همه ماموریتهای یک تانک دارد. البته در بعضی از ارتشها هنوز از تانکهای سبک که زره کمتر و تحرک بیشتری دارند برای مقاصد شناسایی، و دیده بانی استفاده میشود.
تاریخچه
تانک نخستین بار همزمان با جنگ جهانی اول در بریتانیا و فرانسه، با الهام گرفتن از حرکت تراکتورهای جدید کشاورزی طراحی شده و در پیروزی جنگی پاییز ۱۹۱۸ میلادی به متفقین کمک کرد. در جریان ساختن اولین تانک برای مخفیکاری به کارگران تانک ساز بریتانیا گفته بودند که دارند مخزن آب (که در انگلیسی تانک نامیده میشود) متحرک برای جبهه میسازند و این نام پس از آن بر این وسیله ماند.
اولین تانکها در سپتامبر ۱۹۱۶ در نبرد سوم در فرانسه به کار گرفته شدند. در این نبرد تانکها به تدریج وارد صحنه نبرد شده و هیچ استراتژی برای آنها تدوین نشد در نتیجه عملکرد مناسبی نداشتند اما در نوامبر ۱۹۱۷ در کمبرای به طرز درخشانی موثر واقع شدند. در آن زمان ۳۰۰ تانک انگلیسی در جبههای به طول ۱۰ کیلومتر به دشمن حملهور شده و خطوط دفاعی آلمانیها را از هم گسیختند. تانکهای آن دوران کندرو و غیرقابل اطمینان بودند ولی برای عبور از زمینهای گل آلود و قطع سیمهای خاردار و گذشتن از خندقها بسیار مفید بودند.
در فاصله بین دو جنگ جهانی هم تانکها و هم تاکتیکهای کاربرد آنها پیشرفت قابل توجهی کرد و در اولین مرحله جنگ جهانی دوم سپاههای تانک آلمان در کمتر از یک ماه لهستان را به تصرف خود درآوردند. هر دو نیروی متخاصم این جنگ سپاهها و لشکرهای تانک تمام زرهی را شکل دادند و نبردهای تانکی عظیمی در اروپا و شمال آفریقا اتفاق افتاد که معمولاً پیروزی در آنها با طرفی بود که به طرز موثرتری از واحدهای زرهی خود استفاده میکرد. اروین رومل آلمانی و جرج پاتون آمریکایی از توانمندترین فرماندهان تانک در این جنگ بودند. تانکهای مخصوصی برای عملیاتهای آبی خاکی و نشستن در ساحل و همچنین مینروبی نیز در این جنگ به کار آمدند و پیشرفتهایی در زمینه سلاحهای ضدتانک همچون راکتاندازهای دوشپرتاب، گلولههای زرهشکاف، توپهای بدون لگد، موشکهای ضدتانک و همینطور هواپیماهای مسلح به راکت و بمب نیز صورت گرفت.
از جنگ جهانی دوم به بعد قابلیتهایی همچون زرههای واکنشی که در صورت مورد اصابت واقع شدن منفجر میشوند، مسافتیابهای لیزری، گلولهگذارهای اتوماتیک، سیستمهای کامپیوتری کنترل آتش و ناوبری هم برای تانکها طراحی شدهاند. سلاحهای ضد تانک نیز پیشرفت گستردهای را به خود دیدهاند؛ سلاحهای نیرومندی برای پیادهنظام ساخته شده و مهمات ویژهای تولید میشوند که با شلیک از توپخانه یا هواپیما قدرت تخریب همزمان چندین تانک را دارند. تانکها به ویژه در مناطق بیابانی بسیار موثر هستند که این مهم در جنگهای ارتش اسرائیل و همینطور جنگ خلیج فارس به نمایش درآمد.
عملکرد
تانک سلاحی برای حملهٔ برق آساست و میتواند از گودالها و رودخانهها بگذرد. بعضی از تانکها حتی میتوانند فاصلههای کوتاهی را زیر آب حرکت کنند. از بعضی دیگر برای بازکردن مسیرهایی از میان میدانهای مین استفاده میشود. هر تانک یک آتشبار اصلی دارد که بر روی برجک سوار شده و میتواند به دور خودش بچرخد، بنابراین میتواند در هر جهتی آتش کند.
زره تانک از ورق فولادی است. این زره ممکن است در جلو تانک بیش از ۱۲ سانتی متر ضخامت داشته باشد. نیمی از وزن تانک را زره تشکیل میدهد. برای کم کردن وزن، زره را در پهلوها و پشت تانک نازک تر میسازند. زرهی با این اندازه، تانک را در مقابل گلولههای کوچک محافظت میکند، ولی حتی زره ضخیم هم ممکن است با گلولهٔ توپهای جدید سوراخ شود.
keywords : مقالات الکترونیک،سایت مقالات الکترونیک،مقاله اینترنتی
چارپاره،که آن را چهارپاره نیز می نویسند، گونهای فشنگ ساچمهای است که ساچمههای آن بزرگتر از ساچمههای فشنگهای ویژه زدن پرندگان و حیوانات کوچک است. از چارپاره برای شکارهای بزرگتر مانند خرگوش و روباه و حتی کل و بز و قوچ و میش استفاده میشود، گرچه این کار در برخی کشورها ممنوع است. برخی انواع آن در نیروهای نظامی و پلیس نیز به کار گرفته میشود.

ساچمه
ساچمه به گلولههای کوچک سربی گفته میشود. کاربرد اصلی ساچمهها به عنوان پرتابه در انواع تفنگها است، اما کاربردهای صنعتی گوناگونی نیز دارد.
در برخی نقاط جهان از جمله در تالابهای بریتانیا، استفاده از ساچمه سربی برای شکار، بهخاطر سرشت سمی سرب ممنوع اعلام شدهاست. به این منظور ساچمههای غیر سربی هم ساخته شده که بیشتر از جنس فولاد، تنگستن-نیکل-آهن و تنگستن-بسپار هستند.
گاه به پرتابههای تفنگ بادی نیز ساچمه گفته میشود.
مهمات
مُهِمّات، مواد منفجرهای است که برای استفاده در جنگافزار کاربرد دارد.. خَرج نام دیگری است برای ماده انفجاری در سلاحهای گرم.
در دوران قاجار، بیشتر به انبار مهمات و اسلحه «قورخانه» گفته میشد؛ اما امروزه اغلب به محل ساخت، تعمیر و ذخیرهٔ، مهمات و جنگافزار، زرادخانه گفته میشود.
سلاح سرپر
سلاح سرپر گونهای سلاح گرم است که در آن خرج انفجاری (باروت) و گلوله یا ساچمهها از سر یا دهانه لوله سلاح وارد میشود. تپانچه سَرپُر، تپانچه سَرپُر و توپ سَرپُر انواع مختلف این سلاح محسوب میشوند.
اگرچه خمپارهاندازهای کنونی با این تعریف سلاح سرپر به شمار میروند ولی معمولاً منظور از سلاح سرپر توپها، تفنگ یا تپانچههای قدیمی است.
تفنگ سرپر یکی از قدیمیترین تفنگهای بشر است که در قرن ۱۷ میلادی ساخته شد.این تفنگ فقط قادر به یک بار شلیک بوده و برای شلیک مجدد لازم است فرایند پر کردن تفنگ تکرار شود. تفنگ سرپر بسیار سنگین و بزرگ است و طول آن به حدود ۱۵۰ سانتی متر میرسد.
نحوهٔ کار
ابتدا مقداری باروت سیاه را در لولهٔ دراز تفنگ میریزیم و پس از آن تکهای پارچه قرار داده و آن را با میله فلزی باریکی به نام سنبه میکوبیم تا خوب سفت شود. سپس یک گلوله یا تعدادی ساچمه را به همراه یک لایه پارچه در لوله گذاشته و مجدداً با سنبه میکوبیم. سپس چخماق (چکش) را مسلح کرده و ماشه را میچکانیم تا تفنگ شلّیک کند. چخماق در این سلاح انواع مختلفی دارد. در تفنگهای قدیمیتر از سنگ چخماق برای ایجاد جرقه و انفجار باروت استفاده میشود. در تفنگهای سرپر جدیدتر از پستانک و چاشنی برای ایجاد جرقه استفاده میشود. یعنی یک پستانک در انتهای لوله تفنگ تعبیه شده است که یک چاشنی به شکل یک کاسه استوانهای کوچک که حاوی مقدار کمی ماده انفجاری حساس است، روی آن گذاشته میشود. با مسلح کردن چخماق و چکاندن ماشه، چخماق بر روی کاسه چاشنی برخورد کرده و جرقه لازم را برای انفجار باروت ایجاد میکند. این تفنگ برد محدودی دارد و دود زیادی تولید میکند.
استفادهها
از تفنگ سرپر در جنگهای بریتانیا در هند، جنگهای بریتانیا با استقلالطلبان آمریکا در قرن هجدهم و جنگهای ناپلئون در ابتدای قرن نوزدهم استفاده میشود.
اژدر
اَژدَر یا تورپیدو (به انگلیسی: Torpedo) یک سلاح انفجاری پرتابی است که از دریا و در درون آب پرتاب میشود.
اژدر پرتابهای خود-پیشران است که از رو یا زیر سطح آب پرتاب میشود و در درون آب حرکت کرده نزدیک به هدف یا پس از برخورد با آن منفجر میشود.بر خلاف کشتیهای بزرگ، قایقها، زیردریاییها و هواپیماها توانایی حمل توپهای بزرگ را ندارند. بنابراین سلاحی کوچکتر و کارا طراحی شد تااین جنگافزارها بتوانند بدون نیاز به حمل توپهای سنگین به کشتیهای بزرگتر آسیب رسانده و آنها را نابود کنند.
به ناوچههایی که بر عرشهٔ خود اژدر دارند ناوچه اژدرافکن گفته میشود. اژدرها از درون لولهای به نام اژدرانداز پرتاب میشوند و هدف از پرتاب آنها معمولاً نابودی زیردریاییها است.
پیشینه
ساخت این نوع موشک به قرنها قبل بر میگردد. در سال ۱۲۷۵ یک مهندس سوریهای به نام حسن الرماه به توصیف انواع مواد قابل اشتعال و انفجار پرداخته بود، اژدر را اینچنین توصیف کرده بود:
تخممرغی که خودش حرکت میکند و سپس آتش میگیرد.
همچنین در این متن به حرکت این وسیله بر روی آب اشاره شده بود.
پیشینهی استفاده از این موشکها(به معنای امروزی خود) به حوالی ۱۸۶۰ میلادی باز میگردد. در ۱۷ فوریهی سال ۱۸۶۴ برای اولین بار یک زیردریایی به نام ح.ل هانلی توانست با پرتاب یک اژدر به طور موفقیتآمیز کشتی یو.اس.اس هاوساتونیک را غرق کند .
تکنولوژی ساخت اژدرها به دوران قبل از جنگ جهانی دوم برمیگردد. اولین اژدر توسط یک انگلیسی به نام وایتهد در سال ۱۸۶۶ ساخته شد. که با هوایفشرده کار میکرد و مشخصههای اصلی آن بسیار ابتدایی بود. در زیر برخی از این ویژگیها یاد شدهاست:
طول : ۴ متر.
سیستم رانش : موتور هوای فشرده با تک پروانه.
قطر :۳۶ سانتی متر
کنترل عمق : شیر هیدرواستاتیکی
وزن : ۱۳۵ کیلو گرم
کنترل سمت : ندارد
سرعت : ۶ گره
برد : ۲۰۰ متر الی۶۵۰ متر
که البته این مشخصات در برابر پیشرفتهای امروزی اژدرها ناچیز است.
اژدرها در قرن بیستم
استفاده از اژدر در قرن بیستم به تدریج رایج شد. در جنگ جهانی اول، آلمان از این سلاح برای تغریق کشتیهای حامل تدارکات انگلیسی استفاده کرد. در سال ۱۹۳۳ ژاپن برای اولین بار توانست اژدری کاملاً کارا را بسازد که به جای هوای فشرده به عنوان سوخت از اکسیژن خالص فشرده استفاده می کرد.[۴] این اژدر تا سال ۱۹۴۵ در نیروی دریایی ژاپن بود.
انواع سامانههای پیشرانه
سامانههای سوخت رسانی در یک اژدر عبارتند از:هوای فشرده، گرمایی، اکسیژن خالص، سیمی، با چرخ طیاره، با باتری، مشابه موشک عادی و با توربین گازی .
انواع سامانههای هدایت
سامانههای هدایت در یک اژدر عبارتند از:رادیویی، سیمی و خود هدایت شونده. ممکن است یک اژدر از هیچکدام از سامانههای هدایتی استفاده نکند.
انواع سامانههای پرتابه
یک اژدر را میتوان از یک کشتی، قایق، هواپیما یا یک زیردریایی پرتاب کرد .
اژدر مارک ۵۰
یکی از اژدرهای معروف Mark-50 نام دارد: اژدر Mark-50، اژدر سبک و پیشرفته ایالات متحده میباشد و علیه زیردریاییهای سریع که در اعماق زیاد دریاها حرکت می کنند استفاده می شود. Mark-50 می تواند توسط تمامی هواگردهای ASW و یا تیوبهای اژدر روی رزمناوها پرتاب شود. قرار بود که Mark-50 به عنوان اژدری سبک و سریع جایگزین Mark-46 شود.اما در نهایت Mark-54 LHT به عنوان جایگزین Mark-46 انتخاب شد.
انرژی شیمیایی مورد نیاز برای سیستم متحرکه این اژدر (SCEPS) در نتیجه اسپری گاز سولفور هگزا فلوراید موجود در یک مخزن کوچک بر روی لیتیم جامد ایجاد می شود. این عمل گرمای زیادی تولید میکند که برای ایجاد بخار از آب دریا استفاده می شود. بخار ایجاد شده سبب گردش دورانی اژدر و افزایش قدرت پمپ موتور آن می شود.
اژدر سبک Mark-50
سازنده: Alliant Techsystems, Westinghouse طول:2.28 متر وزن:340 کیلوگرم قطر:324 م م سرعت:40 گره سر جنگی: تقریباً 45کیلوگرم.
توپ (جنگافزار)
به تفنگهای با توان آتش بالا، توپ میگویند.
انواع و نام توپ
توپهای سرپر (توپهایی که انتهای آنها بسته بود و ابتدا مواد منفجره و سپس گلوله در آنها قرار میگرفت) در زبان فارسی در آغاز «توپ» نام گرفتند، البته توپ کلمه ای ترکی می باشد. با پیشرفت فناوری توپهای سرپر جای خود را به تفنگ که گلوله به همراه مواد منفجره از انتها وارد لوله سلاح میشود، دادند.
ولی در زبان فارسی واژهٔ توپ کماکان برای توصیف تفنگهای با توان آتش بالاتر بازماند و تفنگهای با توان آتش پایینتر تفنگ نامیده شدند.
با این همه توپهای سرپر هنوز هم در بسیاری از ارتشهای جهان به کار برده میشود که در زبان فارسی آن را خمپارهانداز مینامیم.
کاربرد امروزی این واژگان
توپ (Gun): تفنگهای با توان آتش بالاتر
تفنگ (Rifle): تفنگهای با توان آتش پایینتر
خمپارهانداز (Mortar): از توپهای سرپر
تانک
تانک ارابه جنگی شنیدار و زرهپوش است که دارای تحرک عملیاتی و قابلیتهای هجومی و دفاعی است. تانک دارای یک توپ اصلی با کالیبر بزرگ است که معمولاً در یک برجک گردان نصب میشود و به چند سلاح دیگر از جمله مسلسل هم مجهز است. زره تانک از آن در برابر طیف وسیعی از گلولههای دشمن محافظت کرده و شنیها (زنجیرهای متحرک) امکان حرکت تانک در زمینهای مختلف را فراهم میسازند که این قابلیتها تانک را به یک سلاح بسیار مهم و سرنوشت ساز تبدیل میکند.
تانک در جنگ جهانی اول به طور همزمان و جداگانه در فرانسه و بریتانیا اختراع شد تا سکون موجود در جنگ خاکریزی را بشکند و به مرور تانکها به یکی از اجزای کلیدی ارتشهای دنیا تبدیل شدند. امروزه با افزایش اهمیت جنگهای نامتقارن، پایان جنگ سرد و افزایش توجه به سلاحهای ارزانقیمت ضدتانک روسی اهمیت تانکها کمتر شدهاست. به همین دلیل تانکها به ندرت به طور انفرادی وارد عملیات شده و معمولاً در واحدهای زرهی با حمایت پیادهنظام و گاهی خودروهای جنگی پیادهنظام سازماندهی میشوند و گاهی از حمایت هواپیما و بالگردهای شناسایی و جنگی نیز بهره میبرند.
تانکها در گذشته به انواع زیادی از جمله تانکهای سبک، متوسط، سنگین، فوق سنگین، تانک پیادهنظام و ... تقسیم میشدند که هر یک برای ماموریتهای ویژهای طراحی شده بودند. از دوران پس از جنگ جهانی دوم گرایشی عمومی به استفاده از یک نوع تانک معروف به تانک اصلی میدان نبرد دیده میشود که قدرت انجام همه ماموریتهای یک تانک دارد. البته در بعضی از ارتشها هنوز از تانکهای سبک که زره کمتر و تحرک بیشتری دارند برای مقاصد شناسایی، و دیده بانی استفاده میشود.
تاریخچه
تانک نخستین بار همزمان با جنگ جهانی اول در بریتانیا و فرانسه، با الهام گرفتن از حرکت تراکتورهای جدید کشاورزی طراحی شده و در پیروزی جنگی پاییز ۱۹۱۸ میلادی به متفقین کمک کرد. در جریان ساختن اولین تانک برای مخفیکاری به کارگران تانک ساز بریتانیا گفته بودند که دارند مخزن آب (که در انگلیسی تانک نامیده میشود) متحرک برای جبهه میسازند و این نام پس از آن بر این وسیله ماند.
اولین تانکها در سپتامبر ۱۹۱۶ در نبرد سوم در فرانسه به کار گرفته شدند. در این نبرد تانکها به تدریج وارد صحنه نبرد شده و هیچ استراتژی برای آنها تدوین نشد در نتیجه عملکرد مناسبی نداشتند اما در نوامبر ۱۹۱۷ در کمبرای به طرز درخشانی موثر واقع شدند. در آن زمان ۳۰۰ تانک انگلیسی در جبههای به طول ۱۰ کیلومتر به دشمن حملهور شده و خطوط دفاعی آلمانیها را از هم گسیختند. تانکهای آن دوران کندرو و غیرقابل اطمینان بودند ولی برای عبور از زمینهای گل آلود و قطع سیمهای خاردار و گذشتن از خندقها بسیار مفید بودند.
در فاصله بین دو جنگ جهانی هم تانکها و هم تاکتیکهای کاربرد آنها پیشرفت قابل توجهی کرد و در اولین مرحله جنگ جهانی دوم سپاههای تانک آلمان در کمتر از یک ماه لهستان را به تصرف خود درآوردند. هر دو نیروی متخاصم این جنگ سپاهها و لشکرهای تانک تمام زرهی را شکل دادند و نبردهای تانکی عظیمی در اروپا و شمال آفریقا اتفاق افتاد که معمولاً پیروزی در آنها با طرفی بود که به طرز موثرتری از واحدهای زرهی خود استفاده میکرد. اروین رومل آلمانی و جرج پاتون آمریکایی از توانمندترین فرماندهان تانک در این جنگ بودند. تانکهای مخصوصی برای عملیاتهای آبی خاکی و نشستن در ساحل و همچنین مینروبی نیز در این جنگ به کار آمدند و پیشرفتهایی در زمینه سلاحهای ضدتانک همچون راکتاندازهای دوشپرتاب، گلولههای زرهشکاف، توپهای بدون لگد، موشکهای ضدتانک و همینطور هواپیماهای مسلح به راکت و بمب نیز صورت گرفت.
از جنگ جهانی دوم به بعد قابلیتهایی همچون زرههای واکنشی که در صورت مورد اصابت واقع شدن منفجر میشوند، مسافتیابهای لیزری، گلولهگذارهای اتوماتیک، سیستمهای کامپیوتری کنترل آتش و ناوبری هم برای تانکها طراحی شدهاند. سلاحهای ضد تانک نیز پیشرفت گستردهای را به خود دیدهاند؛ سلاحهای نیرومندی برای پیادهنظام ساخته شده و مهمات ویژهای تولید میشوند که با شلیک از توپخانه یا هواپیما قدرت تخریب همزمان چندین تانک را دارند. تانکها به ویژه در مناطق بیابانی بسیار موثر هستند که این مهم در جنگهای ارتش اسرائیل و همینطور جنگ خلیج فارس به نمایش درآمد.
عملکرد
تانک سلاحی برای حملهٔ برق آساست و میتواند از گودالها و رودخانهها بگذرد. بعضی از تانکها حتی میتوانند فاصلههای کوتاهی را زیر آب حرکت کنند. از بعضی دیگر برای بازکردن مسیرهایی از میان میدانهای مین استفاده میشود. هر تانک یک آتشبار اصلی دارد که بر روی برجک سوار شده و میتواند به دور خودش بچرخد، بنابراین میتواند در هر جهتی آتش کند.
زره تانک از ورق فولادی است. این زره ممکن است در جلو تانک بیش از ۱۲ سانتی متر ضخامت داشته باشد. نیمی از وزن تانک را زره تشکیل میدهد. برای کم کردن وزن، زره را در پهلوها و پشت تانک نازک تر میسازند. زرهی با این اندازه، تانک را در مقابل گلولههای کوچک محافظت میکند، ولی حتی زره ضخیم هم ممکن است با گلولهٔ توپهای جدید سوراخ شود.
keywords : مقالات الکترونیک،سایت مقالات الکترونیک،مقاله اینترنتی